ورود
نوشتارها (5)
آشنایی با ساز ویبرافون
ویبرافون سازی از خانواده سازهای کوبه‌ای است. شکل ویبرافون شبیه به سازهای زیلوفون و ماریمبا است، با این تفاوت که...
آشنایی با ساز طبله (طبلا)
طبله یا طبلا (Tabla) یه ساز کوبه‌ایه که شامل یه جفت طبل دو قلو است که با دست نواخته می‌شن....
آشنایی با ساز سِنج
سِنج نوعی ساز کوبه‌ای به شکل دو صفحه برنجی گرد است که معمولاً صدای آن را با کوبیدن به هم...
آشنایی با ساز دمام
دَمام، سازیست که در تقسیم‌بندی سازها جزو سازهای کوبه‌ای است با نوسان پوست به صدا در می‌آید و در دسته...
آشنایی با ساز تیمپانی
ساز تیمپانی تشکیل شده است از یک جام بزرگ مسی (یا فلزی سبک تر) که قطر دایره آن از ۵۰...
برچسب ها
معرفی
سازشناسی یا ارگانولوژی علم شناخت، بررسی و طبقه‌بندی سازهای موسیقی است.
سازها را معمولاً به گونه‌های مختلف طبقه‌بندی می‌کنند که یکی از تقسیم‌بندی‌های متداول به شیوه زیر است:
- سازهای زهی: (سازهای زهی آرشه ای، سازهای زهی زخمه ای)
- سازهای بادی: (سازهای بادی چوبی، سازهای بادی برنجی)
- سازهای کوبه‌ای (سازهای ضربی)
- سازهای صفحه‌کلیددار
- سازهای الکترونیک (ساز موسیقی الکترونیک)
ساز به ابزار نواختن موسیقی گفته می‌شود.
اگرچه هر وسیله‌ای را که صدا بدهد می‌توان ساز دانست ولی در این مقاله منظور از ساز وسایلی است که صرفاً برای اجرای موسیقی ساخته شده‌است.
احتمالاً قدیمی‌ترین وسیله تولید موسیقی صدای انسانی است. بعد از آن شاید انواع سازهای کوبه‌ای و پس از آن سازهای بادی قدمت بیشتری دارند. یک قطعه استخوان سوراخ شده مربوط به دوره انسان نئاندرتال را قدیمی‌ترین ساز بادی کشف‌شده می‌دانند.
سازهای زهی نیز در فرهنگ‌های مختلف بشری به کار می‌رفته و در تماس‌های بین فرهنگ‌ها انواع آن متحول شده و بسیاری از این‌گونه سازها در نقاط مختلف جهان دیده می‌شوند که در عین تفاوت جنبه‌های مشترک بسیاری دارند. قدیمی‌ترین ساز زهی، سازی است ایرانی به نام تنبور.
فن تولید ساز به‌ویژه پس از انقلاب صنعتی در اروپا پیشرفت بسیار کرد و انواع سازهای پیچیده و زیبا با توانایی صدادهی عالی در اروپا تولید شده و می‌شود. در قرن بیستم ژاپن و اخیراً چین نیز سازهایی با کیفیت بسیار خوب تولید کرده‌اند.
همچنین پیشرفت فناوری الکترونیک عرصه وسیعی را برای سازهای الکترونیک باز کرد و بویژه کاربرد رایانه در تولید موسیقی نمای تازه‌ای از مفهوم ساز را در برابر موسیقی‌دانان گسترده‌است.
بررسی و طبقه‌بندی و شناخت سازها را «سازشناسی» یا «ارگانولوژی» می‌نامند. سازها را به صورت‌های مختلف دسته‌بندی کرده‌اند ولی معمول‌ترین (و نه لزوماً دقیق‌ترین) دسته‌بندی سازها تقسیم آن‌ها به سازهای زهی، سازهای بادی، سازهای کوبه‌ای، سازهای صفحه‌کلیددار، سازهای الکترونیک و صدای انسانی است.